Nu ik bewuster boodschappen doe merk ik dat mijn volle vuilniszak voor een groot gedeelte uit GFT afval bestaat. Eigenlijk zonde om dat bij het vuil te gooien als je er zelf ook iets super nuttigs mee kan doen, composteren. De eerste keer dat ik van de wormencompostbak hoorde moet ik zeggen dat ik niet echt enthousiast was. Wormen vind ik toch een beetje griezelig. Nu ik langer bezig ben met zero waste en me hier en in de wormenbak meer heb verdiept wil ik dit toch zelf gaan proberen. Wormen zijn echt heel nuttig, kunnen veel afval omzetten in bruikbare compost/potgrond en zullen niet uit je bak kruipen. Ik heb mijn wormenbak zelf gemaakt (hergebruiken, leuk, goedkoop), helemaal plasticvrij! Hieronder de beschrijving.
Het concept
Benodigdheden
Ik heb 3 bakken voor de wormen gemaakt. Het idee is dat je de bakken gaat stapelen. Als een bak vol is zet je een volgende erop en de wormen migreren vanzelf naar deze bak als het eten in de andere bak op is. Hierna kun je de bak met wormencompost (waar de wormen nu niet meer in zitten) weghalen en gebruiken. Verder heb je uiteraard een deksel nodig. Als de wormenbak op je balkon of in huis komt te staan moet je ook een onderbak maken. Er ontstaat bij de compostering namelijk percolaat, heel voedzaam vocht (als je het verdunt kun je het aan je planten geven), dat vlekken kan veroorzaken. Dit vocht moet je dus gaan opvangen.
Gereedschap
- Breekijzer
- Moker
- Meetlint
- Potlood
- Zaag
- Boormachine (voorboren)
- Schroevendraaier
- Hamer
- Knijptang
Materiaal
- 2 Europallets (Marktplaats)
- Schroeven (5.0x50)
- Volieregaas (in mijn geval 2.5mx50cm, maaswijdte zo klein mogelijk (12.7mm))
- Krammen
Werkwijze
- Stap 1: Pallets demonteren.
Haal de pallets uit elkaar met behulp van een breekijzer en moker. Dit is direct het minst leuke van het maken van de wormenbak. Ik ben er een dag mee bezig geweest. Ik had een nieuwe en wat oudere pallet. De nieuwe had ik zo uit elkaar. Die oude ging erg moeizaam omdat daar in de jaren spijkers aan waren toegevoegd. Na het uit elkaar halen heb je lange brede planken, lange wat dunnere planken en korte brede planken over.
- Stap 2: Zagen.
Bedenkt wat voor maat wormenbak je wil maken. Die van mij is 80x50cm, dit lukte precies van het hout van de 2 pallets. Voor de 3 wormenbakken heb ik alleen de brede planken gebruikt. Voor de lange kanten heb ik de lange brede planken gebruikt, voor de korte kanten de korte brede planken. Voor de zijkanten van de bodembak heb ik de lange dunne planken gebruikt. Van alles wat over was heb ik een deksel en bodem kunnen maken (dit is even wat passen en meten), zie stap 5.
- Stap 3: Voorboren en vastschroeven.
Je gaat een rechthoek maken als op de tekening hiernaast. Bij de pijlen ga je voorboren voor 2 schroeven. Hierna schroef je de schroeven erin. Dit deed ik in mijn geval dus voor 3 wormenbakken en 1 zijkant van de onderbak.
- Stap 4: Volieregaas bevestigen.
Je beging het het volieregaas leggen op de korte kant. Je bevestigt het met de krammen aan de korte kant. Vervolgens sla je krammen in de lange zijden. Je knipt het gaas hierna aan het andere uiteinde op maat met de knijptang en slaat ook hier krammen in.
- Stap 5: Deksel en bodem maken.
Dit was wat pas en meetwerk omdat ik dunne en dikke planken over had en ik alleen het hout van de pallets wou gebruiken. Uiteindelijk voor mijn bak paste het op de manier op de foto hiernaast in elkaar. Boven zie de de bodem met dikke-dikke-dunne-dikke plank. Deze heb ik in het onderbak frame (onder - van dunne planken) vastgeboord. In het midden zie je de deksel met dikke-dunne-dunne-dunne-dikke plank. Deze heb ik op was resthout vastgeboord en geschroefd (2e foto).
De wormenbak is nu klaar, stapelen maar!
Compostwormen
Nu het belangrijkste, je nieuwe huisdieren aanschaffen. De wormen die geschikt zijn zijn rode compostwormen en tijgerwormen. Deze vind je in composthopen, kun je bestellen via internet of ophalen uit de buurt via Nudge. Kort gezegd organiseert Nudge duurzame projecten, waaronder ook compostworm afhaalpunten. Mijn wormen heb ik ook via Nudge uit de buurt opgehaald en als ze het goed gaan doen wil ik ook compostworm afhaalpunt worden.
Wormen vermenigvuldigen zich snel als ze het goed hebben. Het worden er nooit meer dan dat er voedsel aanwezig is. Ze houden niet van UV licht, een te droge omgeving en de kou. Ook lusten ze niet al het voedsel. Wat ze absoluut niet mogen hebben zijn onder andere vlees, vis, zuivel, brood, gekookt eten en beschimmeld groenafval. Wat ze wel lusten is vers tuin en keuken afval zoals aardappel schillen, appel schillen etc. Ook eieren, noten doppen, koffiedik en versnipperd papier worden ze blij van. Kijk voor een volledig overzicht even op internet (bv. bij balkonton.nl).
In een wormenbak voor een 1-2 persoonshuishouden zit al snel 1kg wormen die per week ongeveer 3.5 kilo keukenafval verwerken. Als je ze via internet bestelt neem dan 500g wormen. Via Nudge krijg je een bergje compost met wormen erin, die kun je niet zo goed afwegen. Voor het verhuizen vinden de wormen het trouwens fijner om wat van hun oude leefomgeving mee te krijgen. Koop je ze via internet dan maak bedek je de bak met 2-3 kranten, voeg je dunne stroken krant toe, voeg je wat compost toe als bodem, een klein beetje gft en maak je dit alles vochtig. Laat hierna (ook als je ze via Nudge hebt) de wormen even met rust. Check dagelijks of er al nieuw voedsel toegevoegd moet worden (dus als de andere voedselresten voor het grootste deel verteerd zijn).
Ik hoop dat ik je overtuigd heb ook te beginnen met een wormencompostbak en om deze zelf te maken. Ik ben heel benieuwd naar bakken van anderen, tips en de verhalen van mensen die ook net beginnen. Laat het me weten!
Reactie plaatsen
Reacties
Tof idee een eigen wormencompostbak maken! Geïnspireerd door jouw opzet ben ik ook net begonnen.
Het is me alleen niet helemaal duidelijk hoe je in de houten constuctie het percolaat opvangt. Gaat dat niet lekken / in het hout?
Tips? :)
Vrolijke groet,
Daan
Hallo Daan,
Wat leuk om te horen :)
Je hebt helemaal gelijk dat dit gaat lekken! Ik heb in de onderste bak een stuk oud dubbelgevouwen dekzijl neergelegd wat het percolaat opvangt (dat ben ik vergeten op te schrijven zie ik). Ik denk dat je elk waterdicht materiaal kan gebruiken, maar ik had dit nog liggen. Legen doe je dan door de bak leeg te kiepen in een emmer. Dit is wel een beetje een gedoe (ik mors vaak beetje en het is zwaar vanwege het hout), dus mocht jij iets slimmers bedenken, dan hoor ik het graag!
Groeten Ylse
Hoe behandel je het hout? Ik kan me voorstellen dat het hout van binnen steeds wat vochtig is en het op een gegeven moment gaat rotten?